تمثیلات قرآن و جلوه های تربیتی آن

 کتاب تمثیلات قرآنی و جلوه‌های تربیتی آن نوشته حمید محمد قاسمی، تمثیل به عنوان یکی از ابزارهای مهم تربیتی در قرآن مورد بررسی قرار گرفته است.

نویسنده در ابتدا به تعریف تمثیل و جایگاه آن در ادبیات و علوم تربیتی می‌پردازد. سپس، جایگاه تمثیل در قرآن کریم را از جنبه‌های مختلف بررسی می‌کند.

در بخش سوم، ویژگی‌های تمثیلات قرآنی از منظر تربیتی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در نهایت، اهداف و آثار تربیتی تمثیلات قرآنی بیان می‌شود.

در مقدمه کتاب، نویسنده با اشاره به اهمیت قرآن کریم به عنوان کتاب هدایت و تربیت، تمثیل را یکی از مهم‌ترین ابزارهای تربیتی در این کتاب می‌داند. او معتقد است

که تمثیل می‌تواند معارف عقلی و مفاهیم معنوی را به گونه‌ای آموزنده و الهام‌بخش برای همه مردم بیان کند.

نویسنده در بخش اول کتاب، ضمن اشاره به اهمیت و فواید تمثیل، به جایگاه و اهمیت مثال‌ها در قرآن کریم اشاره می‌کند. او معتقد است که قرآن کریم برای گروه خاصی نازل نشده است،

بلکه کتابی جهانی است که باید مراد خود را به نحوی عرضه دارد که همه انسان‌ها تا روز قیامت آن را درک کنند. بهترین زبانی که می‌تواند این کار را انجام دهد، زبان تمثیل است.

در بخش دوم کتاب، ویژگی‌های تمثیلات قرآنی از منظر تربیتی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. نویسنده معتقد است که تمثیلات قرآنی دارای ویژگی‌های زیر هستند:

• واقع‌گرایی: تمثیلات قرآنی بر اساس واقعیت‌های عینی و محسوس بنا شده‌اند. این امر باعث می‌شود که مخاطبان با آنها ارتباط برقرار کرده و آنها را درک کنند.
• تشابه: تمثیل‌ها باید دارای شباهتی با موضوع اصلی باشند تا مخاطبان بتوانند از آنها درس بگیرند.
• آموزندگی: تمثیلات قرآنی باید حاوی پیام‌های تربیتی باشند که به مخاطبان کمک کند تا راه صحیح را انتخاب کنند.
• جاذبه: تمثیلات قرآنی باید دارای جاذبه‌ای باشند که مخاطبان را به خود جذب کنند.

در بخش سوم کتاب، اهداف و آثار تربیتی تمثیلات قرآنی بیان می‌شود. نویسنده معتقد است که تمثیلات قرآنی می‌توانند اهداف تربیتی زیر را محقق کنند:

• آگاهی‌بخشی: تمثیلات قرآنی می‌توانند مخاطبان را از اموری آگاه کنند که ممکن است از آنها غافل باشند.
• ترغیب و تشویق: تمثیلات قرآنی می‌توانند مخاطبان را به انجام کارهای خیر و نیکوکاری تشویق کنند.
• بازدارندگی: تمثیلات قرآنی می‌توانند مخاطبان را از انجام کارهای زشت و ناپسند بازدارند.
• انگیزه‌بخشی: تمثیلات قرآنی می‌توانند مخاطبان را برای رسیدن به اهداف خود انگیزه دهند.
• ارزش‌گذاری: تمثیلات قرآنی می‌توانند ارزش‌های اخلاقی و دینی را به مخاطبان آموزش دهند.

نویسنده در پایان کتاب، نتیجه می‌گیرد که تمثیلات قرآنی ابزاری بسیار مهم و مؤثر در تربیت انسان‌ها هستند. این تمثیلات می‌توانند با بهره‌گیری از ویژگی‌های خود،

اهداف تربیتی مختلفی را محقق کنند.