دورهمی حُسن یوسف
✍️ عباس میبدی
📸 امیرحسین اسماعیل‌بیگی
روز چهارشنبه دوم اسفندماه ۱۴۰۲ نشستی صمیمانه در فروشگاه کتاب بین‌الملل تهران با عده‌ای از اهالی کتاب و فرهنگ، به بهانه‌ی انتشار کتاب حُسن یوسف برگزار شد که به تازگی این کتاب با قلم فاطمه داودی توسط انتشارات بین‌الملل منتشر شده است. مهمانان ویژه‌ای در این مراسم حضور داشتند که در زمینه‌ی نویسندگی سابقه‌ی درخشانی دارند. فاطمه داودی نویسنده‌ی کتاب حُسن یوسف، فاطمه سلیمانی ازندریانی و سمیه عظیمی از نویسندگانی که در این دورهمی سخن گفتند.
در آغاز این نشست، فاطمه سلیمانی که اجرای برنامه را برعهده داشت، پس از خوش‌آمدگویی از مهمانان حاضر در جلسه، خاطره‌ای از شروع آشنایی خودش با نویسنده‌ی حُسن یوسف را بیان نمود. آشنایی در برنامه‌ای تلویزیونی به نام چراغانی که با هدیه‌ی کتابی به فاطمه داودی، به دوستانی صمیمی تبدیل می‌شوند. فاطمه سلیمانی ذوق و پشتکار نویسنده را در پی حضورش در جلسات نویسندگی و نوشتن این داستان سُتود. جلساتی که هر چهارشنبه با تدریس فاطمه سلیمانی برگزار میشده است. فاطمه سلیمانی از ارائه‌ی طرح این داستان توسط نویسنده در جلسات نویسندگی گفت که در آن زمان پیش از انتشار کتاب، بسیار از نگاه من و دیگران مورد توجه و تحسین قرار گرفت. همچنین در ادامه انگیزهی فاطمه داودی در نوشتن این داستان را با یک پرسش جویا شد.
«حُسن یوسف به قلم فاطمه داودی داستانی است از سالی که ویروس کرونا در ایران شیوع پیدا می‌کند. حال و هوای شومی که می‌توان پاردوکسی از درونمایه‌ای تلخ که با کلماتی زیبا در هم تنیده شده‌اند را به چشم دید. دختری به نام لیلی که داستان با محوریت او شکل می‌گیرد و درد و رنجی که می توان به واسطه‌ی او از آن دوره حس کرد.»
نویسنده حُسن یوسف انگیزهی خودش را از نوشتن این داستان اینگونه شرح داد که با وجود ایده‌های بسیار و ژانرهایی که در اطرافم بود، دلم میخواست رویا بفروشم و با مسمای دوران تلخی که همه در آن قرار داشتیم، بنویسم. داستانی بنویسم که که این سیاهی‌ها هرچه زودتر تمام شود. داودی در ادامه انگیزه‌اش را از نوشتن این داستان اینگونه بیان کرد که در آن حال و هوای تلخی که مردم ایران با بیماری کرونا دست و پنجه نرم می‌کردند، قصد داشتم داستانی بنویسم تا نسل آینده فراموش نکنند که چه روزهایی دشواری را پشت سر گذاشتیم. نویسنده علت اینگونه نگاهش به جامعه در آن بُرهه‌ی سخت را برگرفته از دغدغه‌‌اش در حوزه‌ی جامعه‌شناسی دانست که اکنون هم در دانشگاه با این رشته سر و کار دارد.
سمیه عظیمی نویسنده و فعال در صداوسیما که مهمان دیگر این نشست بود، در آغاز از دورانی گفت که این داستان حول محور آن نوشته شده است. عظیمی با ضمن تبریک به نویسنده و انتشارات بین‌الملل، از انتشار کتابی که حقیقتاً می‌توان آن را داستان نامید ابراز خُرسندی کرد. به گفته‌ی او حُسن یوسف حکایت از زمان خودش دارد و در گیر و دار بیماری کرونا در ایران، نوشته شده است. او تاکید کرد علی‌رغم آنکه کتاب‌های بسیاری با موضوع این بیماری در قالب داستان منتشر شده است، هیچکدام را نمی‌توان داستان نامید. از طرفی بیان کرد که حُسن یوسف را می‌توان با موضوع بیماری کرونا یک داستان بلند قلمداد کرد. داستانی که از دل کار بیرون آمده و برآیندی از زیستن دارد. او در ادامه نویسنده را از خلق کارکترهای موجود در داستان تحسین نمود و با خواندن بخشهایی از کتاب، شاهد مثالی از قدرت کارکتر در داستان آورد:
«می خواستم کلیدم را از کیف پولم بردارم و خودم در را باز کنم اما دلم میخواست مادرم در را برایم باز کند و هربار امیدوار باشم که شاید امروز لباس قشنگی پوشیده باشد. موهایش را شانه زده باشد. لبخند بزند و از روز و روزگارش راضی باشد. برایم از خبرهای خوب آن روز تعریف کند.»
سمیه عظیمی اشاره‌ای نمود به آمیزه‌ی احساس که در داستان به زیبایی با کلمات آمیخته و توصیفاتی حساب شده توسط نویسنده خلق شده است. عظیمی قدرت خوب نوشتن نویسندگان را منوط به زمانی دانست که همچون نویسنده‌ی حُسن یوسف صاحب تجربه‌ی زیست قوی باشند. در ادامه عظیمی بیان کرد که توصیه‌ی همیشگی‌اش به اهالی کتاب و نویسندگان، خواندن این قبیل ژانر و داستانهایی است که برآمده از تجربه‌ی زیست نویسنده می‌باشد. به اعتقاد او خواندن اینگونه ژانرها که همسایه‌ی دیوار به دیوار زندگی‌نامه است درصد آزمون و خطا را در خواننده کاهش می‌دهد. از طرفی او نویسنده‌ی این کتاب را در اینگونه ژانر بسیار موفق دانست و علت موفقیتش را در تجربه‌ی زیست بالا و حضورش در جای‌جای داستان به شمار آورد. حضوری که منجر به بیانیه صادر کردن نویسنده در بطن کلمات شده است. بیانیه‌هایی تکان دهنده و سرشار از احساس.
بعد از آن فاطمه سلیمانی ابراز کرد که حُسن یوسف با موضوع بیماری کرونا و نوشتن در زمان و حوالی خودش از نظر تاریخی ارزش بالایی دارد. او با یک مثال درباره ثبت وقایع در قالب داستان اینچنین بیان کرد که همیشه ثبت وقایع در زمان خودش اهمیت بالایی در تایید شدن دارد. همچون ثبت و نوشتن از دوران جنگ که نوشتن در همان زمان موجب مصون ماندن وقایع، از شک و تردید می‌شود.
در پایان این نشست بخشهایی از کتاب توسط مهمانان خوانده شد و تقدیر و تشکری از فاطمه داودی نویسنده‌ی کتاب «حُسن یوسف» به عمل آمد.
حُسن یوسف داستانی خواندنی از دختری هنرمند که با ایستادن در مقابل سایه‌ی مرگ عزیزانش، راوی دورانی است که ویروسی نفسگیر می‌آید و به دشواری قدم به رفتن برمی‌دارد. قدمهایی که نویسنده با زیستن در آن دوره و خلق شخصیتی داستانی، ردپایی از آمدن و رفتن این بیماری را به زیبایی با کلمات درهم تنیده است. داستانی از یک ردپای شوم که در بُرهه‌ای از زمان رخ داد و به گفتنی که شاید آسان به زبان آید، بسیار جان گرفت و دلها را سوگوار کرد. کشمکش‌های این داستان می‌تواند برای نسل فردا پنجره‌ای هرچند تلخ اما روشن از گذشته بگشاید. گشودن پنجره‌ای به گذشته تا جدال امثال لیلی در کنار خانواده‌شان با این سایه‌ی شوم را هرگز فراموش نکنند. جدالی در مرحله‌ای از تاریخ، هرچند به دشواری منتهی به پیروزی شد.
حُسن یوسف نوشته‌ی فاطمه داودی در سال ۱۴۰۲ در ۲۱۷ صفحه با تیراژ ۱۰۰۰نسخه و قیمت ۱۱۰هزارتومان توسط انتشارات بین‌الملل منتشر شده است.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.